De afgelopen weken is de identiteit van tientallen homoseksuele Marokkaanse mannen op internet bekendgemaakt. Mensen die zich in apps als Grindr, Hornet en PlanetRomeo voordeden als potentiële datingpartners verzamelden foto's, en deelden die vervolgens in Facebookgroepen. Mensenrechtenorganisaties schatten dat ongeveer vijftig tot honderd mannen op deze manier gedwongen werden uit de kast te komen.
Homoseksualiteit is strafbaar in Marokko en bovendien verre van sociaal geaccepteerd. Wie op deze manier zijn privéleven op het internet ziet belanden, loopt het risico een boete of een celstraf opgelegd te krijgen en door familie te worden verstoten. Volgens Nassawiyat, een lokale organisatie die opkomt voor de rechten van de LHBTI-gemeenschap, belandden al verschillende mannen door de online-campagne op straat. Een 21-jarige man zou zelfs zelfmoord hebben gepleegd nadat hij zijn foto's op internet zag verschijnen, meldt de Marokkaanse website Le Desk op basis van getuigenissen van vrienden van de man.
De jacht op de identiteit van homoseksuele Marokkaanse mannen begon half april, toen een bekende beautyvlogger op Instagram ageerde tegen wat zij 'de hypocrisie van de Marokkaanse maatschappij' noemde. Sofia Taloni, een Marokkaanse transgendervrouw die in Turkije woont, is open over haar eigen seksualiteit, en vindt dat anderen dat ook zouden moeten zijn. Ze vertelde haar 620.000 Instagramvolgers dat ze datingapps als Grindr moesten downloaden om te zien of mannen in hun omgeving zich misschien stiekem aangetrokken voelen tot andere mannen. De apps maken gebruik van je locatie, zei Taloni. "Misschien tonen ze je wel je echtgenoot in je slaapkamer, of je zoon in de badkamer."
Taloni riep niet expliciet op de gegevens van de mannen ook op internet te delen. Maar in facebookgroepen waar de foto's en privégegevens van de vaak jonge homoseksuelen verschenen, werd volgens Nassawiyat en andere mensenrechtenorganisaties veelvuldig geciteerd uit haar filmpjes. Facebook, eigenaar van Instagram, blokkeerde inmiddels het account van Taloni. PlanetRomeo en Grindr stuurden hun Marokkaanse gebruikers een waarschuwing.
Marokko in lockdown Volgens Ahmed Benchemsi van Human Rights Watch wordt de situatie verergerd doordat in Marokko vanwege het coronavirus een strenge lockdown geldt. "Wie nu het huis uit wordt gezet, kan nergens naartoe", zegt hij. Hotels zijn gesloten en reizen tussen verschillende delen van het land is alleen mogelijk met speciale toestemmingsformulieren. Benchemsi: "We horen van mensen dat zelfs hun beste vrienden hen nu niet kunnen opvangen."
Activisten en non-gouvernementele organisaties (ngo's) startten verschillende initiatieven om de getroffen mannen te helpen. Zo openden ze een speciale telefoonlijn waar mensen naartoe kunnen bellen voor advies, of psychologische begeleiding. Ook vroegen ze op sociale media of mensen wellicht een slaapplek konden bieden aan mannen die niet langer thuis kunnen slapen.
Van de Marokkaanse politie verwachten de activisten geen medewerking. Hoewel het in Marokko verboden is om privégegevens van anderen op internet te delen, maakt de illegaliteit waarin homoseksuele mannen gedwongen zijn te leven het hen onmogelijk om aangifte te doen. Tegen de Franse krant Le Figaro zei de Marokkaanse politie te zijn gestart met een vooronderzoek naar 'het aanzetten tot haat en discriminatie', maar Human Rights Watch is er niet zeker van dat dat onderzoek ook echt zal leiden tot actie.
"De overheid moet wat ons betreft twee dingen doen", zegt Benchemsi namens de mensenrechtenorganisatie. "Allereerst moeten ze ervoor zorgen dat de wetten ter bescherming van de privacy worden nageleefd. Ten tweede moeten ze homoseksualiteit decriminaliseren." Het eerste kan wat hem betreft niet zonder het tweede. "Anders worden er misschien wel zaken aangespannen tegen de mensen die de foto's deelden, maar dan lopen de slachtoffers het risico samen met hen te zullen worden vervolgd."
