Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid wil de wet zo aanpassen dat alle vormen van onvrijwillige seks strafbaar worden als verkrachting. Dat heeft hij begin november aan de Tweede Kamer laten weten.
Met het wetsvoorstel wil de minister de drempel verlagen om onvrijwillige seks, waarbij niet duidelijk sprake is van dwang of geweld, toch te kunnen bestraffen. Het plan gaat verder dan een eerder wetsvoorstel, waarin hij nog een onderscheid wilde maken tussen 'verkrachting' en 'seks tegen de wil'. Dat voorstel stuitte vanuit verschillende hoeken op verzet. Zo kwam er kritiek vanuit de Tweede Kamer, maar ook vanuit advocaten, een aantal maatschappelijke partijen en deskundigen. Amnesty International concludeerde destijds dat de wet slachtoffers onvoldoende bescherming zou bieden. De Nederlandse wet en rechtspraak zouden in strijd zijn met mensenrechtenverdragen.
Alle vormen van onvrijwillige seks Als het nieuwste wetsvoorstel van Grapperhaus wordt aangenomen, kunnen straks álle vormen van onvrijwillige seks worden bestraft als verkrachting. Seksuele handelingen 'in de wetenschap dat de ander deze handelingen niet wilde' kunnen daarmee dus als verkrachting worden aangeduid. Daarbij kan worden gedacht aan situaties waarin een van de mensen 'nee' zegt of 'non-verbale tegenreacties' geeft, zoals 'expliciet afhoudend gedrag, huilen of bevriezen', schrijft Grapperhaus.
Op dit moment moet er nog sprake zijn van geweld of dwang, om iemand te kunnen veroordelen voor verkrachting. In de nieuwe situatie zou nog wel onderscheid kunnen worden gemaakt. Zo kan het gebruik van dwang of geweld een zwaardere straf opleveren.
Reactie Amnesty International Amnesty International is blij met het nieuwe wetsvoorstel. De wetgeving komt daarmee in lijn met internationale mensenrechtenverdragen. Volgens Amnesty heeft Grapperhaus goed geluisterd naar kritiek vanuit de samenleving op het eerdere voorstel.
'Verkrachting is een mensenrechtenschending. In Nederland heeft 19 procent van de vrouwen en 3 procent van de mannen meegemaakt dat iemand hun lichaam binnendrong zonder instemming. De daders worden vaak niet bestraft. Als er geen tekenen zijn van dwang ben je volgens de huidige wet niet verkracht en dat is niet in lijn met internationale mensenrechtenverdragen die het ontbreken van wederzijdse instemming (consent) centraal stellen,' aldus Amnesty.
"Het is heel goed nieuws dat de minister alle vormen van onvrijwillige seks als verkrachting strafbaar wil stellen en dat hij benadrukt dat seks altijd vrijwillig en gelijkwaardig hoort te zijn. Dat is de norm," zegt Martine Goeman, hoofd genderprogramma Amnesty Nederland.
